Deze afscheidsrede, die ik heb opgedragen aan Cleveringa, draagt de titel ‘Het schip en zijn verdragen’. Ongeveer de helft van deze tekst mocht ik uitspreken op 7 december 2017, vanaf het lagere katheder in het Groot Auditorium van het Academiegebouw in Leiden.
De rode draad in dit afscheidscollege is de historische ontwikkeling van het zeerecht, vanaf de Harter Act uit 1893 (par. 2.2) tot de Rotterdam Rules van 2008 (par. 9). Maar die historische ontwikkeling van het zeerecht vormt eigenlijk een kapstok waaraan ik een aantal van mijn stokpaardjes (‘zeepaardjes’) hang. Aan de hand van een aantal bekende zeerechtelijke verdragen laat ik zien dat het vaak vele jaren, zo niet tientallen jaren, duurt voordat zo’n verdrag in werking treedt.
Dit afscheidscollege vormt een caleidoscoop van zee- en vervoerrechtelijke onderwerpen waarmee ik mij de afgelopen ruim veertig jaar heb bezig gehouden. Deze vaak zich herhalende onderwerpen worden bijeengehouden door de historie van het nieuwe zeerecht uit 1927 tot die van het allernieuwste zeerecht, de Rotterdam Rules van 2008.
Ook beschikbaar via LI Library en XPOSI-shop.
Brommer op zee - A.G. Castermans
Het schip en zijn verdragen - M.H. Claringbould
Ten geleide
1. Zeerechtelijke uniformiteit?
2. Het aansprakelijkheidsregime van de zeevervoerder van verleden tot heden
2.1. Ontstaansgeschiedenis van de Hague Rules
2.2. De Harter Act
2.3. De Hague Rules
2.4. Great Britain and Northern Ireland
2.5. De Verenigde Staten van Amerika
3. Het nieuwe zeerecht in Nederland
3.1. De parlementaire geschiedenis van artikelen 468 en 470 WvK
3.2. Artikel 470 WvK – dwingend recht
3.3. Terug naar de oratie van Cleveringa
4. De betekenis van limieten in het vervoerrecht
4.1. Ondoorbreekbare limiet in het luchtvervoer
4.2. Kilolimiet in wegvervoer
4.3. Personenvervoerlimiet in de binnenvaart
4.4. Geen beroep op de personenvervoerlimiet
4.5. Limieten en redelijkheid en billijkheid
5. Weer verder met het zeerecht
5.1. Nederland eindelijk partij bij de Hague Rules
5.2. De totstandkoming van Boek 8 BW
5.3. Aansprakelijke personen bij aanvaring
6. De Hague-Visby Rules
7. Global limitation
8. Boek 8 BW
9. Het allernieuwste zeerecht: de Rotterdam Rules
9.1. De both-to-blame collision
9.2. Pleidooi voor inwerkingtreding van de Rotterdam Rules
9.3. Nationaal eigenbelang
Dankwoord
Symposium Zeerechtelijke bijzonderheden
Publiek en privaat zeerecht. Waar twee zeeën samen komen maar niet mengen? - Welmoed van der Velde
1. Inleiding
2. De leeropdracht van Claringbould: Zeerecht
3. De doorwerking van maritiem publiekrecht in privaatrechtelijke normen
4. De verhouding tussen publiekrecht en privaatrecht bij wrakopruiming
4.1. Wrakkenwet
4.2. Hof van Justitie in de Rüffer-zaak
4.3. Nairobi Wrakopruimingsverdrag
4.4. Verhouding tussen de Wrakkenwet en het Nairobi Wrakopruimingsverdrag (WBMO)
4.5. Beperking van aansprakelijkheid
4.6. Schrappen van de beperking van aansprakelijkheid voor wrak- en ladingopruimingskosten
5. Afsluiting
Het elektronische cognossement - Marc van Maanen
1. Inleiding
2. Context
3. De e-B/L
4. Organisatie
5. Inpassing van de e-B/L in het vermogensrecht
6. Goederenrechtelijke aspecten van de e-B/L
7. Perspectief: blockchaintechnologie
8. Afronding
Over de auteurs