In deze gebundelde commentaren van de auteur op rechterlijke beslissingen draait het om de manier waarop strafrechters omgaan met het bewijs. Consistentie van de bewijsmotivering blijkt vaak ver te zoeken. Dat komt het vertrouwen in de kundigheid van de rechter niet ten goede. De commentaren schetsen een verontrustend beeld van onmacht, onkunde en intellectuele stagnatie bij diegenen die over de afloop van strafzaken beslissen. De stukken geven ook stof tot nadenken over de uiteenlopende soorten gegevens – wetenschappelijke en traditionele gegevens – in het strafdossier en hoe betrokkenen bij het strafproces daarmee om zouden kunnen gaan. Deze bundel is een pleidooi om anders, namelijk meer rationeel, te denken en te redeneren langs de wegen van een consistente, logische methodiek.
Ook beschikbaar via LI Library en XPOSI-shop.
Mr. H.W.J. de Groot is oud-raadsheer in het Hof Amsterdam.
Inhoud
Voorwoord
Inleiding
1 Een opgeblazen lunchroom in Zwolle
1.1 Het vonnis
1.2 Het opsporingsonderzoek en de bewijsoverweging in het vonnis
1.3 Bewijzen stap voor stap
1.4 De rechtbank neemt de leiding
1.5 De instructie van de zitting
1.6 De eerste reden voor de vrijspraak
1.7 Conclusie
2 Poging tot verkrachting in Helmond
2.1 Op de trap
2.2 Het vonnis
2.3 Bewijzen in het strafrecht
2.4 Over het waarderen van bewijs
2.5 Bewijswaarde van niet-numerieke gegevens
2.6 Hoe is in het vonnis met het bewijs omgegaan?
2.7 Conclusies
3 Poging tot verkrachting in een volkstuin
3.1 Bewijsredenering
3.2 Y-chromosomaal obstakel
3.3 Hoe had de rechtbank kunnen redeneren?
3.4 Conclusie
4 Vrijspraak voor vier plofkraken
4.1 Het vonnis
4.2 Het vonnis beoordeeld
4.3 Het arrest
4.4 Voorstel voor een bewijsredenering
4.5 Conclusies
5 Verkrachting op het Brettenpad
5.1 Wat is er gebeurd?
5.2 De bewijsredenering in het vonnis
5.3 Hoe had de bewijsredenering eruit kunnen zien?
5.3.1 Het bewijs van aanwezigheid
5.3.2 Bewijs van verkrachting?
5.4 Wat is er in de bewijsredenering van de rechtbank fout gegaan?
5.5 Conclusies
6 Het methodisch en cognitief tekort
6.1 Beslissing 1: ECLI:NL:GHAMS:2016:3712
6.2 Beslissing 2: ECLI:NL:RBOBR:2016:4327
6.3 Beslissing 3: ECLI:NL:RBOVE:2016:2291
6.4 Nou en?
6.5 De oorzaak van de kenniskloof
6.6 Tekorten
6.7 Wat te doen?
6.8 Mijn conclusies
7 Moord in Rosmalen
7.1 Beslissing
7.2 Bewijsredenering
7.3 Forensische gegevens
7.4 Wat er niet klopt
7.5 Bayes op proef
7.6 Conclusie
8 Verraden door glasdeeltjes: overval op een woning
8.1 Wat er gebeurde
8.2 De redenering van de rechters
8.3 Het rapport van glasonderzoek
8.4 De waarde van het rapport van glasonderzoek
8.5 De centrale plaats van technisch bewijs
8.6 Conclusie
9 Een overval uit 2003
9.1 Een oude overval
9.2 Een onvermijdelijke afloop?
9.3 De stellingen van de rechtbank
9.4 Conclusie
10 Vrijspraak van ontvoering
10.1 De feitelijke gegevens
10.2 Een verrassend vonnis
10.3 Bewijsexperiment
10.4 De achtergrond van de redenering van de rechtbank
10.5 Hoe redeneert de rechtbank?
10.6 Conclusies
11 Databanktreffer als enige bewijsmiddel
11.1 Twee soorten beslissingen
11.2 Waar zitten de problemen?
11.3 De twee geciteerde uitspraken
11.4 Conclusie
11.5 Een andere wijze van redeneren
12 Moord op de A73
12.1 Inleiding
12.2 De meest waarschijnlijke route
12.3 De verdachten als gebruikers
12.4 DNA, patroonhouders en kogels
12.5 Samenvatting
12.6 Hoe denkt het hof?
13 Moord in de Coolhaven
13.1 Hypothesen over de toedracht
13.2 Reconstructie met waarschijnlijkheden
13.3 Van waarschijnlijkheid naar vaststelling, scenario’s en falsificatie: drie conclusies
14 Het dode meisje
14.1 De gegevens in het dossier
14.2 Van koe naar toedracht: elimineren
14.3 Scenario en bewijs
14.4 De opstelling van de verdachte in het onderzoek
14.5 Hoe denkt de rechtbank?
14.6 Naschrift naar aanleiding van de uitspraak in deze zaak in hoger beroep
14.7 Dringende vragen
15 Schoten aan de Bezuidenhoutseweg in Den Haag
15.1 De weergave van de onderzoeksgegevens in het vonnis
15.2 De conclusies van de rechtbank I
15.3 De vragen van de rechtbank
15.4 Conclusies van de rechtbank II
15.5 Denken in waarschijnlijkheden in onzekere situaties
15.6 Een andere kijk op dezelfde gegevens
15.7 Conclusie