Zoekmachines en andere zoeksystemen zijn van groot belang voor een goede werking van internet. Toch is vaak niet duidelijk wat zoeksystemen mogen doen met informatie die vrij beschikbaar is via internet. Is bijvoorbeeld het plaatsen van hyperlinks naar informatie door zoeksystemen toegestaan? En voor welke vormen van interne verwerking in een zoeksysteem is vooraf toestemming nodig? De vraag is of aanbieders van vrij beschikbare informatie meer duidelijkheid kunnen geven over het opvragen, verwerken en presenteren van hun content door zoeksystemen en zo ja, op welke wijze.
Aan de hand van een beschrijving van de technische werking van internet en zoeksystemen wordt onderzocht of het auteurs- en databankenrecht voor de praktijk duidelijke antwoorden geven. Een contractuele benadering kan hierbij mogelijk uitkomst bieden. In deze studie wordt daarom ook onderzocht hoe de aanbieder van vrij beschikbare informatie rechtsgeldig een overeenkomst kan aangaan met exploitanten van zoeksystemen.
Voorwoord
Lijst van afkortingen
DEEL A Inleiding en feitelijk kader
Hoofdstuk 1 Inleiding, vraagstelling en opbouw
1. Maatschappelijke achtergrond van het onderzoek
1.1 Inleiding
1.2 Spanningsveld tussen belangen van aanbieders en afnemers van content op internet
2. Problematisering: het maatschappelijk fenomeen in juridische context geplaatst
2.1 Belang van toegankelijkheid van informatie
2.2 Regelgeving blijft achter
2.3 Problemen bij zoeksystemen
2.4 Naar een doelmatig juridisch kader voor zoeksystemen: contractuele benadering
3. Vraagstelling
4. Afbakening
5. Methodologie en toetsingskader
6. Opbouw
Hoofdstuk 2 Internet, www en zoeksystemen technisch en functioneel verklaard
1. Inleiding, vraagstelling en opbouw
2. Functionele beschrijving van zoeken en vinden via internet
2.1 Inleiding
2.2 Doelstellingen bij aanbieden en zoeken van content
2.3 Wat is de functie van zoeksystemen in een zoekproces?
2.4 Tussenconclusie
3. Internet, www en zoeksystemen technisch verklaard
3.1 Inleiding
3.2 Hoe werkt internet?
3.3 Hoe werkt het www?
3.4 Hoe werkt het opvragen van een webdocument?
3.5 Webservices
3.6 Technische werking van zoeksystemen
3.7 Onderscheid tussen zoeksystemen
3.8 Tussenconclusie
4. Mogelijkheden tot controle over aangeboden content
4.1 Inleiding
4.2 ‘Gesloten content’
4.3 Open content
5. Zoeksystemen: interactiemodel
5.1 Inleiding
5.2 Het zoekproces en de verrichtingen van het zoeksysteem
5.3 Model van interactie
6. Samenvatting en technische uitgangspunten
6.1 Samenvatting
6.2 Technische uitgangspunten voor de volgende hoofdstukken
DEEL B Zoeksystemen en bescherming door auteursrecht en databankenrecht
Hoofdstuk 3 Zoeksystemen en bescherming door auteursrecht
1. Inleiding, vraagstelling en opbouw
1.1 Inleiding deel B
1.2 Vraagstelling en opbouw van dit hoofdstuk
2. Auteursrechtelijke begrippen en regelgeving
2.1 Relevante regelgeving: Aw en Auteursrechtrichtlijn
2.2 De ‘maker’ en door auteursrecht beschermde ‘werken’
2.3 Inhoud exploitatierechten
2.4 E xcepties op het auteursrecht
3. Toestemming auteursrechthebbende vereist voor verrichtingen zoeksystemen?
3.1 Inleiding
3.2 Opvragen van open content met zoeksystemen
3.3 Interne verwerking content door zoeksystemen
3.4 Presentatie zoekresultaten
4. Artikel 24a Aw: zoeksysteem rechtmatig gebruiker?
5. Impliciete toestemming
5.1 Inleiding
5.2 Reikwijdte van impliciete toestemming
6. Conclusie
Hoofdstuk 4 Zoeksystemen en bescherming door databankenrecht
1. Inleiding, vraagstelling en opbouw
2. Databankrechtelijke begrippen en regelgeving
2.1 Inleiding
2.2 Wanneer is sprake van een databank in de zin van de Dw?
2.3 Inhoud databankenrecht
3. Verrichtingen zoeksystemen en databankenrecht
3.1 Inleiding
3.2 De betekenis van de definities uit de Dw
3.3 Toestemming producent databank vereist?
4. Impliciete toestemming
5. Conclusie
DEEL C Contractenrecht
Hoofdstuk 5 Inleiding en interactiemodel
1. Inleiding, vraagstelling en opbouw deel C
2. Het belang van contracteren
3. Geen auteurs- of databankenrecht, toch voorwaarden?
4. Contracteren over open content in de huidige praktijk
4.1 Inleiding
4.2 Introductie ‘0-situatie’ en ‘1-situatie’
4.3 Onderwerp van eventuele overeenkomst
4.4 Kenmerken en kwalificatie overeenkomsten over open content
5. Conclusie
Hoofdstuk 6 Juridisch kader voor totstandkoming overeenkomsten langs elektronische weg
1. Inleiding, vraagstelling en opbouw
1.1 Vraagstelling
1.2 Introductie en opbouw juridisch kader
2. Algemene regels totstandkoming overeenkomsten
2.1 Totstandkoming rechtshandelingen
2.2 Totstandkoming overeenkomsten
2.3 Regels voor totstandkoming overeenkomsten langs elektronische weg
3. Normatieve beoordeling verwachtingen bij totstandkoming in elektronische context
3.1 Inleiding
3.2 Inventarisatie gezichtspunten bij totstandkoming overeenkomsten
3.3 Concretisering gezichtspunten voor dit onderzoek
4. Conclusie
Hoofdstuk 7 De 0-situatie: totstandkoming stilzwijgende overeenkomst?
1. Inleiding, vraagstelling en opbouw
2. Verbintenisrechtelijke kwalificatie verrichtingen interactiemodel
2.1 Nogmaals: het interactiemodel van hoofdstuk 2
2.2 Verduidelijking interactiemodel
2.3 Fase 0: aanbieder maakt open content beschikbaar
2.4 Verrichtingen van partijen in fase 1
2.5 Tussenconclusie
3. Gevolgen kwalificatie: reikwijdte impliciete toestemming
3.1 Inleiding
3.2 Gezichtspunten reikwijdte toestemming
3.3 Reikwijdte van toestemming in de jurisprudentie
4. Conclusie
Hoofdstuk 8 Voorwaarden aan gebruik van open content
1. Inleiding, vraagstelling en opbouw
2. Enkele opmerkingen over Amerikaans recht
2.1 Inleiding
2.2 UCC en UCITA
2.3 L iteratuur en jurisprudentie
2.4 Tussenconclusie
3. Expliciete aanvaarding
3.1 Inleiding
3.2 Discussie aanvaarding bij shrink-wrap-overeenkomsten
3.3 Totstandkoming van click-wrap-overeenkomsten
3.4 Tussenconclusie
4. Het interactiemodel opnieuw bekeken
4.1 Inleiding en opzet van het vervolg van dit hoofdstuk
4.2 Plaats van 1-situaties in het interactiemodel
4.3 Totstandkoming en algemene voorwaarden
4.4 Jurisprudentie over terreinrisico en bordjes in hotels
4.5 Criteria en gezichtspunten
5. Uitwerking interactiemodel voor afnemer-eindgebruiker
5.1 Inleiding en opbouw
5.2 E erste 1-situatie: wegklikbare mededeling
5.3 Tweede 1-situatie: plaatsing voorwaarden op zelfde webpagina
5.4 Derde 1-situatie: verwijzing naar voorwaarden
5.5 Tussenconclusie eindgebruiker als afnemer
6. Uitwerking interactiemodel bij zoekbot als afnemer
6.1 Inleiding en opbouw
6.2 Waarom andere uitkomst bij ander instrument?
6.3 Eerste 1-situatie: wegklikbare mededeling
6.4 Tweede 1-situatie: plaatsing voorwaarden op zelfde webpagina
6.5 Derde 1-situatie: verwijzing naar voorwaarden
6.6 Vierde 1-situatie: Robots Exclusion Standard
6.7 Vijfde 1-situatie: ACAP
6.8 Zesde 1-situatie: combinatie machine interpretable en natuurlijke taal
6.9 Vergelijking CC en ACAP
6.10 Tussenconclusie zoeksysteem als afnemer
7. Conclusie
7.1 Algemene opmerkingen
7.2 Totstandkoming overeenkomst bij eindgebruiker als afnemer
7.3 Totstandkoming overeenkomst bij zoeksysteem als afnemer
DEEL D Afsluiting
Hoofdstuk 9 Slotbeschouwing
1. Vraagstelling
2. Technische en functionele uitgangspunten
3. Auteursrecht en databankenrecht onvoldoende duidelijk
4. Naar een contractenrechtelijk kader?
5. Voorwaarden aan het gebruik van content
5.1 De 1-situaties
5.2 Wel overeenkomst mogelijk over handelingen eindgebruiker
5.3 Geen overeenkomst over verrichtingen zoeksysteem
6. Een volgende horizon?
Samenvatting
Lijst van gebruikte en verkort aangehaalde literatuur
Rechtspraak