Premiebetaling in het verzekeringsrecht

Voorwoord

Lijst van afkortingen

Lijst van verkort aangehaalde werken

 

1 Inleiding

1.1 Algemeen

1.2 Onderzoeksvragen

1.3 Afbakening

1.4 Onderzoeksmethode

1.5 Plan van behandeling

 

2 De verplichting van de verzekeringnemer tot premiebetaling

2.1 Algemeen

2.2 De prijs van het risico

2.3 De premiebetalingsplicht als essentieel bestanddeel van de verzekeringsovereenkomst

2.4 De verplichting tot premiebetaling bij de levensverzekering

2.5 Gratis verzekering

2.6 Rechtsvergelijking

2.7 Ontwikkelingen in Europa (Solvency II en transparantie)

2.8 Conclusies

 

3 De verplichting van de verzekeraar om het risico te dekken

3.1 Algemeen

3.2 De rechtspraak

3.3 De wet en wetsgeschiedenis

3.4 Rechtsvergelijking

3.5 Conclusies

 

4 De verzekering als wederkerige overeenkomst

4.1 Algemeen

4.2 Schadeverzekering als wederkerige overeenkomst

4.3 Levensverzekering als wederkerige overeenkomst

4.4 Rechtsvergelijking

4.5 Conclusies

 

5 De wijze van premiebetaling

5.1 Algemeen

5.2 Premieschuldenaar

5.3 Premiegerechtigde

5.4 Plaats van premiebetaling

5.5 Girale premiebetaling

5.6 Opeisbaarheid van de premie

5.7 Uitstel van de premiebetalingsplicht

5.8 Opschorting van de premiebetaling

5.9 Te late premiebetaling

5.10 Overmacht

5.11 Gevolgen van te late premiebetaling

5.12 Vergoeding van vertragingsschade

5.13 Rechtsvergelijking

5.14 Conclusies

 

6 Opschorting en/of schorsing van de dekking

6.1 Algemeen

6.2 Opschorting door de verzekeraar

6.3 Schorsingsclausules

6.4 Kernbeding

6.5 Toelaatbaarheid schorsingsclausules

6.6 De toelichting van de minister nader beschouwd

6.7 Rechtvaardiging voor de toelaatbaarheid van schorsingsclausules

6.8 Juridische kwalificatie

6.9 Einlöseprinzip: de dekking gaat pas in na premiebetaling

6.10 Geen proportionele schorsing

6.11 Rechtsvergelijking

6.12 Conclusies

 

7 Waarschuwingsplicht

7.1 Algemeen

7.2 Rechtsontwikkeling

7.3 Consumenten

7.4 Eerste premie

7.5 Eisen aan de aanmaning

7.6 Adres

7.7 Geen aanmaning bij art. 6:83 onderdeel c BW

7.8 Bewijs

7.9 Elektronische verzending

7.10 Herleving van de dekking

7.11 Begin schorsing

7.12 Verplichte verzekeringen en belangen van derden

7.13 De waarschuwingsplicht van art. 7:980 BW voor de levensverzekering

7.14 Rechtsvergelijking

7.15 Conclusies

 

8 Beëindiging van de verzekeringsovereenkomst en de premiebetalingsplicht

8.1 Algemeen

8.2 Ontbinding van de verzekeringsovereenkomst

8.3 Opzegging van de verzekeringsovereenkomst

8.4 Geen verplichting tot opzegging

8.5 Aanspraak op premie gedurende de schorsing van de dekking

8.6 Rechtsvergelijking

8.7 Conclusies

 

9 Verrekening

9.1 Algemeen

9.2 Art. 7:935 lid 1 BW: verrekening van premie jegens de tot uitkering gerechtigde

9.3 Geen verrekening bij verzekering aan toonder of order

9.4 Art. 7:935 lid 2 BW: beperkte verrekening bij aansprakelijkheidsverzekering

9.5 Rechtsvergelijking

9.6 Conclusies

 

10 Premierestitutie

10.1 Algemeen

10.2 Oud recht

10.3 Premierestitutie in het ontwerp-Meijers

10.4 Art. 7:938 lid 1 BW: premierestitutie indien geen risico wordt gelopen

10.5 Art. 7:938 lid 2 BW: opzegging nadat een vol verzekeringsjaar geen risico is gelopen

10.6 Art 7:938 lid 3 BW: partiële restitutie en opzegging

10.7 Art. 7:939 BW: premierestitutie bij tussentijdse opzegging

10.8 Premievermindering naar billijkheid (art. 7:939 BW)

10.9 Rechtsvergelijking

10.10 Conclusies

 

11 Premie-incasso door de assurantietussenpersoon

11.1 Algemeen

11.2 De juridische kwalificatie van het delcrederebeding

11.3 Het delcrederebeding in de huidige beursvoorwaarden

11.4 De wettelijke bescherming van de tussenpersoon in art. 7:936 BW

11.5 Rechtspraak over art. 7:936 BW

11.6 Het premie-incasso door de assurantietussenpersoon

11.7 Juridische kwalificatie van het premie-incasso door de assurantietussenpersoon

11.8 Art. 7:936 BW geldt niet voor de assurantietussenpersoon die het premie-incasso verzorgt

11.9 Rechtspraak over het verhaalsrisico van de assurantietussenpersoon die het premie-incasso verzorgt

11.10 Bescherming van de met het premie-incasso belaste assurantietussenpersoon

11.11 Rechtsvergelijking

11.12 Conclusies

 

12 Conclusies

12.1 Onderzoeksvraag 1: Hoe moet de uit de verzekeringsovereenkomst voortvloeiende verplichting van de verzekeringnemer om premie te betalen worden gekwalificeerd?

12.2 Onderzoeksvraag 2: Welke verplichting van de verzekeraar staat tegenover de premiebetalingsverplichting van de verzekeringnemer en hoe dient deze verplichting juridisch te worden gekwalificeerd?

12.3 Onderzoeksvraag 3: Hoe dient een verzekeringnemer te voldoen aan zijn verplichting om de premie tijdig te betalen?

12.4 Onderzoeksvraag 4: Welke sancties, zoals schorsing van de dekking of beëindiging van de verzekering, kan de verzekeraar inroepen, indien hij de premie niet tijdig ontvangt?

12.5 Onderzoeksvraag 5: Kan de verzekeraar de nog verschuldigde premie verrekenen met een verzekeringsuitkering?

12.6 Onderzoeksvraag 6: In welke gevallen dient de verzekeraar de premie te restitueren?

12.7 Onderzoeksvraag 7: Welke gevolgen zijn eraan verbonden, indien de premiebetaling via een assurantietussenpersoon verloopt?

 

13 Synthese: een voorstel voor een nieuwe redactie van enkele wettelijke bepalingen aangaande premiebetaling in titel 7.17 BW

13.1 Algemeen

13.2 Gevolgen van te late premiebetaling in het algemeen (art. 7:934 BW)

13.3 Gevolgen van te late premiebetaling bij levensverzekeringen (art. 7:980 BW)

13.4 Premierestitutie indien de verzekeraar geen of minder risico heeft gelopen (art. 7:938, 7:954a en 7:961a BW)

13.5 Premierestitutie bij tussentijdse beëindiging (art. 7:939 BW)

13.6 Premiebetaling via de tussenpersoon (art. 7:936 BW)

 

Samenvatting

Summary

Lijst van aangehaalde jurisprudentie

Trefwoordenregister