Dit boek handelt over de rol van het pandrecht en het retentierecht in het handelsverkeer. Onderzocht wordt in hoeverre logistieke dienstverleners en banken een vlot handelsverkeer kunnen en mogen belemmeren door middel van een beroep op een pand- of retentierecht. Een beroep op een van de genoemde zekerheidsrechten geeft de schuldeiser immers de bevoegdheid om de afgifte van de zaak te weigeren zolang de aan hem verschuldigde vordering niet is voldaan.
Het pand- en retentierecht van de fysieke distributeur, de bewaarnemer, de cargadoor, de stuwadoor, de expediteur en de vervoerder wordt besproken. Het gaat daarbij om de uitoefening van een zekerheidsrecht op een roerende zaak. Verder wordt het pandrecht van de bank die betrokken is bij een documentair krediet behandeld. De bank kan tevens een beroep doen op een retentierecht uit de wet. Daarom wordt ook het pand- en retentierecht op een cognossement behandeld.
De aandacht richt zich in dit boek in het bijzonder op drie onderwerpen. In de eerste plaats komt de wijze van totstandkoming van het pand- of retentierecht aan de orde. In de tweede plaats wordt de vraag beantwoord voor welke vorderingen het pand- of retentierecht kan worden uitgeoefend en jegens wie het zekerheidsrecht kan worden ingeroepen. In de derde plaats wordt onderzocht op welk moment het zekerheidsrecht eindigt. Een antwoord op deze vragen is gevonden door middel van een analyse van wetgeving, rechtspraak en literatuur. Daarbij wordt ook gebruikgemaakt van rechtsvergelijking, in het bijzonder met het Engelse en Duitse recht.
Ook beschikbaar via LI Library en XPOSI-shop.
Mr. H. Logmans studeerde Nederlands recht aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam en promoveerde op bovenstaand proefschrift op 7 oktober 2011.
Lijst van afkortingen
1 Inleiding
1.1 Zekerheid voor banken en logistieke dienstverleners
1.2 Pand- en retentierecht in een vlot en complex handelsverkeer
1.3 Zekerheid in de goederenstroom
1.4 Zekerheid in de documentenstroom
1.5 Opzet van het onderzoek
2 Retentierecht op lading
2.1 Inleiding
2.2 Het retentierecht van fysieke distributeur, cargadoor, stuwadoor en opslagbedrijf
2.3 Het retentierecht van de expediteur
2.4 Het retentierecht van de vervoerder
2.5 Conclusie
3 Zekerheid door macht over een zaak
3.1 Inleiding
3.2 Object van het zekerheidsrecht
3.3 Uitoefening van macht over de zaken
3.4 Vormen van middellijk houderschap
3.5 Zekerheid bij gebruik van hulppersonen
3.6 Zekerheid bij gebruik van tussenpersonen
3.7 Zekerheid op goederen onderweg
3.8 Conclusie
4 Derdenwerking van retentierecht
4.1 Inleiding
4.2 Werking van het retentierecht tegen oudere derden
4.3 Werking van het retentierecht tegen jongere derden
4.4 Het recht om afgifte van zaken te weigeren
4.5 Conclusie
5 Pandrecht op lading
5.1 Inleiding
5.2 De beschikkingsbevoegde pandgever
5.3 Derdenwerking van het pandrecht
5.4 Conclusie
6 Pandrecht op cognossement
6.1 Inleiding
6.2 Het recht op aflevering van de zaken
6.3 Het recht op de zaken
6.4 Pandrecht op cognossement door banken bij een documentair krediet
6.5 Aflevering ten nadele van de pandhouder op cognossement
6.6 Concurrentie van cognossementexemplaren
6.7 Conclusie
7 Het pandrecht op cognossement bij aflevering van de lading
7.1 Inleiding
7.2 De bank en zijn pandrecht op cognossement
7.3 De bank maakt gebruik van een lasthebber of subkoper
7.4 Conclusie
8 Slotbeschouwing
8.1 Inleiding
8.2 Zekerheidsrechten in een vlot handelsverkeer
8.3 Ontwikkeling van zekerheidsrechten in Europa
Samenvatting
Summary
Lijst van aangehaalde literatuur
Rechtspraakregister
Register op aangehaalde regelgeving
Trefwoordenregister
Curriculum vitae