De Wet ruimtelijke ordening bevat sinds 2008 een belangrijke nieuwe regeling voor de grondexploitatie. Daarbij gaat het om de mogelijkheden van verhaal van kosten, zoals van de aanleg van nutsvoorzieningen en groenvoorzieningen. Daarnaast beoogt de wet een regeling te geven voor het stellen van locatie-eisen, die bijvoorbeeld betrekking hebben op eisen aan het bouwrijp maken van het exploitatiegebied, verschillende woningbouwcategorieën of de inrichting van de openbare ruimte. De nieuwe regeling kent een publiekrechtelijke en een privaatrechtelijke weg. De privaatrechtelijke weg, die leidt tot het sluiten van een overeenkomst, heeft het primaat. De publiekrechtelijke weg, die leidt tot het vaststellen van een exploitatieplan, is bedoeld als stok achter de deur.
De recente wetgeving over de grondexploitatie laat een aantal vragen nog deels onbeantwoord. Dat geldt in het bijzonder voor de vraag naar de exacte mogelijkheden voor het stellen van locatie-eisen. In deze preadviezen worden die vragen opgepakt. Ellerman gaat in op de mogelijkheden om in een exploitatieplan locatie-eisen te regelen en op de vraag hoe de locatie-eisen doorwerken bij de beoordeling van vergunningaanvragen en bij de publiekrechtelijke handhaving. Ook aspecten van rechtsbescherming komen aan de orde. Het is nog niet duidelijk hoe het privaatrechtelijke en publiekrechtelijke spoor zich tot elkaar verhouden wat betreft de mogelijkheden om locatie-eisen te stellen. Daarover gaat het preadvies van De Snoo. Ook het (Europese) aanbestedingsrecht speelt een rol bij de grondexploitatie. Meesters gaat in haar preadvies in op de bevoegdheid om in het exploitatieplan regels te stellen over de aanbestedingsverplichting, waarbij zij de vraag centraal stelt in hoeverre die bevoegdheid er daadwerkelijk toe zal bijdragen dat de aanbestedingsregelgeving op de juiste wijze wordt toegepast.
Ook beschikbaar via LI Library en XPOSI-shop.
Mr. A. de Snoo en mr. J.C. Ellerman zijn advocaat bij Houthoff Buruma en werkzaam op de sectie Corporate Litigation.
Mr. J.W.A. Meesters is advocaat bij Houthoff Buruma en werkzaam op de sectie Real Estate.
Lijst van afkortingen
Voorwoord – Prof. mr. B.J. Schueler
1 Locatie-eisen en een anterieure overeenkomst – Mr. A. de Snoo
1.1 Inleiding
1.2 Locatie-eisen, wat zijn dat?
1.3 Geschiedenis van de exploitatieovereenkomst
1.4 Doorkruisingsleer: theorie
1.5 Wat is in de Wro bepaald?
1.6 Inhoud en strekking van de regeling
1.7 Bescherming van de belangen van burgers
1.8 Vergelijking resultaat
1.9 Wat zou je in de anterieure overeenkomst willen regelen?
1.10 Doorkruisingsleer: Wro
1.11 Doorkruisingsleer: Woningwet en Bouwbesluit
1.12 Twee-wegenleer: Huisvestingswet
1.13 Tussenconclusie: locatie-eisen in een anterieure overeenkomst
1.14 De anterieure overeenkomst en aanbestedingsrecht
1.15 De overeenkomst ex artikel 42 WRO versus de anterieure overeenkomst
1.16 De anterieure overeenkomst versus het exploitatieplan
1.17 De anterieure overeenkomst versus de posterieure overeenkomst
1.18 Conclusies en aanbevelingen
Bijlage 1 Groslijst onderwerpen welke voorkomen in exploitatieovereenkomsten
2 Locatie-eisen en het exploitatieplan – Mr. J.C. Ellerman
2.1 Inleiding
2.2 Wat wordt er verstaan onder locatie-eisen?
2.3 Welke locatie-eisen zijn er?
2.4 Doorwerking locatie-eisen
2.5 Geen verplichting tot vaststellen exploitatieplan
2.6 Eisen ten aanzien van het bouwrijp maken van het exploitatiegebied, de aanleg van nutsvoorzieningen en het inrichten van de openbare ruimte in het exploitatiegebied (a)
2.7 Regels met betrekking tot bouwrijp maken, aanleg van nutsvoorzieningen en inrichting openbare ruimte (b)
2.8 Fasering en koppeling (c)
2.9 Woningdifferentiatie (d)
2.10 Grondgebruikskaart (e)
2.11 Rechtsbescherming ter zake van het exploitatieplan en de locatie-eisen in het bijzonder
2.12 Geldingsduur exploitatieplan
2.13 Aard van het exploitatieplan
2.14 Doelstellingen bereikt?
3 De Europese aanbestedingsplicht in relatie tot de Grondexploitatiewet – Mr. J.W.A. Meesters
3.1 Inleiding
3.2 Reikwijdte aanbestedingsrecht
3.3 Openbare werken en aanbestedingsverplichting
3.4 Door de wet gecreëerde onzekerheden: reikwijdte artikel 6.13 Wro en facultatief karakter exploitatieplan
3.5 Andere aanbestedingsrechtelijke aspecten in relatie tot de Grondexploitatiewet: enkele verkenningen
3.6 Conclusie en aanbevelingen
