(Non-)conformiteit en kinderarbeid

Winkelen, of in goed Nederlands ‘shoppen’, is een hobby van velen, maar niet van de auteur van deze oratie. Toch heeft ze een grote belangstelling voor het (internationale) kooprecht. Als het bestelde bij de grens in beslag wordt genomen, kan de koper de verkoper daarop dan aanspreken? En wordt van de verkoper verwacht dat hij lokale regelgeving in het land van de koper in acht neemt?

Sinds het begin van dit jaar zijn daar nieuwe vragen bij gekomen. Als een leverancier iets importeert, mag hij er dan van uitgaan dat het geleverde is geproduceerd zonder de inzet van gedwongen kinderarbeid of andere vormen van dwangarbeid? En mag je ervan uitgaan dat het geleverde is geproduceerd met inachtneming van relevante regelgeving op het gebied van milieu en klimaat? En wat geldt er als je van zo’n duurzame productie uitgaat, maar ontdekt dat dat anders is? Kun je dan schadevergoeding vorderen van de verkoper, of de koopovereenkomst ontbinden? Er bestaat een tendens om de verantwoordelijkheid voor de negatieve effecten op het gebied van mensenrechten, milieu en klimaat die het gevolg zijn van commerciële activiteiten neer te leggen bij ondernemingen.

Tegelijkertijd zijn er ook steeds meer ondernemingen die zich uit eigen beweging expliciet committeren aan duurzame doelen, aan bescherming van het milieu en aan het voorkomen van de schending van mensenrechten. De afgelopen jaren zijn over klimaatverandering verschillende gerechtelijke procedures gevoerd tegen staten. Soortgelijke procedures worden ook gevoerd tegen ondernemingen. Waar het gaat om aanspraken tegen ondernemingen is enerzijds van belang wat verwacht mag worden dat zij doen op het gebied van duurzaamheid in het kader van de eigen bedrijfsvoering. Anderzijds rijst de vraag of, en zo ja, in hoeverre, ondernemingen in de contracten die zij sluiten, mogen, of zouden moeten, verwachten van hun ketenpartners dat zij rekening houden met eisen op het gebied van mensenrechten en milieu.

Aan de hand van ontwikkelingen in de regelgeving, rechtspraak en literatuur bespreekt de auteur welke rol het contractenrecht speelt, en in de nabije toekomst zal gaan spelen, bij de bescherming van het milieu en bij de bescherming van fundamentele rechten. Zij zal u door het contractenrecht loodsen en u wijzen op de ontwikkelingen die dit interessante rechtsgebied voor de boeg heeft.