Dit boek maakt deel uit van een reeks die het collectief arbeidsrecht als onderwerp heeft. Het collectief arbeidsrecht wordt omschreven als geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de werkgevers- en werknemersorganisaties, de collectieve onderhandelingen over de arbeidsvoorwaarden, de overheidsinvloed op deze onderhandelingen en het collectieve actierecht. Steeds vaker wordt het medezeggenschapsrecht hieraan toegevoegd.
In dit boek wordt na een inleidend historisch hoofdstuk de Wet op de ondernemingsraden in zestien hoofdstukken behandeld. Er is gekozen voor een onderwerpsgewijze benadering, zoals de instelling, de samenstelling en de verkiezing van de medezeggenschapsorganen, maar ook de werkwijze van de medezeggenschapsorganen en de faciliteiten en voorzieningen die zij hebben gekregen om hun taken naar behoren uit te voeren, het overleg dat met de ondernemer wordt gevoerd en natuurlijk de verschillende rechten die de medezeggenschapsorganen hebben, zoals het informatierecht, het advies- en instemmingsrecht. Ook de mogelijkheden om de bevoegdheden van de medezeggenschapsorganen uit te breiden en de rechtspositie van de leden van de medezeggenschapsorganen komen aan de orde. Als laatste worden de verschillende procesrechtelijke aspecten behandeld.
Bij het tot stand brengen van dit boek is veel aandacht geschonken aan de parlementaire stukken, de literatuur en de rechtspraak. Om de toegankelijkheid van het boek te vergroten is gebruikgemaakt van een fijnmazige hoofdstukindeling, zodat een bepaald onderwerp snel terug is te vinden. Ook is ervoor gezorgd dat de leesbaarheid optimaal is. De auteurs vertrouwen erop dat dit boek een nuttig naslagwerk is voor de praktijk.
Mr. dr. J. van Drongelen is (emer.) universitair hoofdocent bij de Vakgroep sociaal recht en sociale politiek van de Universiteit van Tilburg, (gepens.) senior wetgevingsjurist bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Mr. dr. S.F.H. Jellinghaus is advocaat bij Pallas Advocaten te Rotterdam en universitair docent bij de vakgroep Private, Business and Labour Law van de Universiteit van Tilburg.
Lijst van afkortingen
Voorwoord
1. Inleiding
1.1 Inleiding
1.2 In den beginne, de ‘kernen’
1.3 De Wet op de ondernemingsraden
1.4 De moeizame relatie werknemersorganisaties en ondernemingsraad bij (primaire) arbeidsvoorwaarden
1.5 Een mislukte ‘vernieuwingspoging’; de Wet medezeggenschap werknemers
1.6 Toekomstige ontwikkelingen Wet op de ondernemingsraden
1.7 De ondernemingsraad en het ‘corporate governance’-model
1.8 Participatieraden BES
2. Een aantal kernbegrippen
2.1 Inleiding
2.2 Het begrip ‘onderneming’
2.3 Het begrip ‘ondernemer’
2.4 Het begrip ‘bestuurder’
2.5 Het begrip ‘in de onderneming werkzame personen’
2.6 De bedrijfscommissie
2.7 Commissie Bevordering Medezeggenschap
3. Toepasselijkheid
3.1 Inleiding
3.2 Functionarissen met een onafhankelijke staatsrechtelijke positie
3.3 Rechterlijke ambtenaren
3.4 Militair en burgerpersoneel van het Ministerie van Defensie
3.5 Onderwijssector
4. De instelling van de medezeggenschapsorganen
4.1 Inleiding
4.2 De instelling van de ondernemingsraad
4.3 De instelling van een onderdeelsondernemingsraad
4.4 De instelling van een gemeenschappelijke ondernemingsraad
4.5 De instelling van een centrale of van een groepsondernemingsraad
4.6 De instelling van een personeelsvertegenwoordiging
4.7 Het bijeenroepen van de zogenoemde ‘personeelsvergadering’
4.8 Het vormgeven van medezeggenschapsstructuren
4.9 De medezeggenschapsstructuur vindt voldoende draagvlak bij de achterban
5. De samenstelling van de medezeggenschapsorganen
5.1 Inleiding
5.2 De samenstelling van de ondernemingsraad
5.3 De samenstelling van de centrale en de groepsondernemingsraad
5.4 De samenstelling van de personeelsvertegenwoordiging
6. De verkiezing van de medezeggenschapsorganen
6.1 Inleiding
6.2 De verkiezing van de leden van de ondernemingsraad
6.3 De verkiezing van de leden van de centrale en de groepsondernemingsraad
6.4 De verkiezing van de leden van de personeelsvertegenwoordiging
7. De werkwijze van de medezeggenschapsorganen
7.1 Inleiding
7.2 De werkwijze van de ondernemingsraad
7.3 De werkwijze van de centrale en de groepsondernemingsraad
7.4 De werkwijze van de personeelsvertegenwoordiging
8. De faciliteiten en voorzieningen van de medezeggenschapsorganen
8.1 Inleiding
8.2 De faciliteiten en voorzieningen voor de ondernemingsraad
8.3 De faciliteiten en voorzieningen voor de centrale en de groepsondernemingsraad
8.4 De faciliteiten en voorzieningen voor de personeelsvertegenwoordiging
9. Het informatierecht van de medezeggenschapsorganen
9.1 Inleiding
9.2 Het informatierecht van de ondernemingsraad
9.3 Het informatierecht van de centrale en van de groepsondernemingsraad
9.4 Het informatierecht van de personeelsvertegenwoordiging
9.5 Het informatierecht van de personeelsvergadering
10. Het overleg met de medezeggenschapsorganen
10.1 Inleiding
10.2 Het overleg met de ondernemingsraad
10.3 Het overleg met de centrale en de groepsondernemingsraad
10.4 Het overleg met de personeelsvertegenwoordiging
10.5 Het overleg met de personeelsvergadering
11. De stimulerende rol van de medezeggenschapsorganen voor sociale aangelegenheden
11.1 Inleiding
11.2 De stimulerende rol van de ondernemingsraad
11.3 De stimulerende rol van de centrale en de groepsondernemingsraad
12. Het adviesrecht van de medezeggenschapsorganen
12.1 Inleiding
12.2 Het adviesrecht van de ondernemingsraad het bestuur van instellingen van de onderneming
12.3 Het adviesrecht van de centrale en de groepsondernemingsraad
12.4 Het adviesrecht van de personeelsvertegenwoordiging
12.5 Het adviesrecht van de personeelsvergadering
13. Het instemmingsrecht van de medezeggenschapsorganen
13.1 Inleiding
13.2 Het instemmingsrecht van de ondernemingsraad
13.3 Het instemmingsrecht van de centrale en de groepsondernemingsraad
13.4 Het instemmingsrecht van de personeelsvertegenwoordiging
14. De uitbreiding van en de overige bevoegdheden van de medezeggenschapsorganen
14.1 Inleiding
14.2 De uitbreiding van de bevoegdheden van de ondernemingsraad bij collectieve arbeidsovereenkomst
14.3 De uitbreiding van de bevoegdheden van de ondernemingsraad bij publiekrechtelijke arbeidsvoorwaardenregeling
14.4 De ondernemingsovereenkomst
14.5 Nadere voorschriften uitbreiding van de bevoegdheden met betrekking tot advies- en instemmingsrecht
14.6 De uitbreiding van de bevoegdheden van de centrale en de groepsondernemingsraad
14.7 De uitbreiding van de bevoegdheden van de personeelsvertegenwoordiging
15. De rechtspositie van de leden van de medezeggenschapsorganen
15.1 Inleiding
15.2 De loondoorbetalingsverplichting
15.3 De bescherming tegen benadeling
15.4 De geheimhoudingsverplichting
15.5 De ontslagbescherming voor werknemers
16. Procederen
16.1 Inleiding
16.2 De ondernemingsraad als procespartij
16.3 De proceskosten
16.4 De geschillenregeling bij de kantonrechter
16.5 De geschillenregeling voor de personeelsvergadering
16.6 De voorlopige voorziening
16.7 De geschillenregeling bij de Ondernemingskamer
Bijlage Adressen secretariaten bedrijfscommissies
Rechtspraakoverzicht
Literatuuroverzicht