De financiële crisis van 2008 heeft geleid tot een flinke intensivering van de regulering van beleggingsinstellingen. Belangrijke ontwikkelingen zijn onder meer de inwerkingtreding van de IFMD en de UCITS V-richtlijn. Daarnaast zijn er de nodige rechtstreeks werkende gedelegeerde EU-verordeningen, richtsnoeren van ESMA en bepalingen van nationale origine. Dat maakt de regulering van beleggingsinstellingen tot een complexe en onoverzichtelijke aangelegenheid.
In deze bundel wordt allereerst ingegaan op het begrip ‘beleggingsinstelling’. Daarna worden de verschillende beleggingsinstellingen en hun mogelijke rechtsvormen besproken. Vervolgens wordt aandacht besteed aan het contracteren met een beleggingsinstelling in de vorm van een beleggingsfonds. Hierna komen aan de orde onderwerpen als markttoegang, bedrijfsvoering en de positie van de bewaarder. Aansluitend wordt ingegaan op product governance, distributie en duurzaamheid bij beleggingsinstellingen. Daarna volgt een hoofdstuk over informatieverplichtingen en prudentiële eisen. Tot slot worden enkele fiscale aspecten behandeld.
De bundel bestaat uit bijdragen van verschillende auteurs. Deze auteurs zijn allen werkzaam op het gebied van het financieel recht en beschikken allen over bijzondere expertise op het gebied van beleggingsinstellingen. Iedere auteur geeft vanuit zijn eigen achtergrond invulling aan het onderwerp. De bundel is tot stand gekomen onder redactie van mr. E.M. Dieben en prof. mr. W.A.K. Rank.
Ook beschikbaar via LI Library en XPOSI-shop.
Mr. E.M. Dieben is partner bij BDO Legal. Zij adviseert en publiceert regelmatig op het gebied van beleggingsinstellingen.
Prof. mr. W.A.K. Rank is hoogleraar financieel recht aan de Universiteit Leiden en Of Counsel bij NautaDutilh in Amsterdam.
Voorwoord
Lijst van frequent gebruikte afkortingen
Overzicht van vaak aangehaalde Europese richtlijnen en verordeningen
1 Wat zijn beleggingsinstellingen? – Prof. mr. J.W.P.M. van der Velden
1.1 Inleiding
1.2 Beleggingsinstelling en verwante figuren
1.3 Kenmerken van een beleggingsinstelling nader beschouwd
1.4 Beleggingsmaatschappij en beleggingsfonds
1.5 Open-end en closed-end
1.6 Fiscaal open en fiscaal besloten
1.7 Subfondsen
1.8 Intern-beheerde beleggingsinstelling
1.9 Juridisch eigenaar
1.10 Afgescheiden vermogen
1.11 Beleggingsinstellingen en duurzaamheid
1.12 Ter afsluiting / 33
2 Soorten beleggingsinstellingen – Mr. drs. M.R. Hoekstra
2.1 Inleiding
2.2 Abi’s en icbe’s
2.3 Real estate fondsen
2.4 Hedgefondsen
2.5 Private equity fondsen
2.6 Durfkapitaalfondsen
2.7 Sociaal ondernemerschapsfondsen
2.8 Geldmarktfondsen
2.9 Lange termijnfondsen
3 Rechtsvormen van beleggingsinstellingen – Mr. M.C.A. van den Nieuwenhuijzen en mr. drs. D.E. Poppema
3.1 Inleiding
3.2 De N.V. en de B.V.
3.3 De coöperatie
3.4 De C.V.
3.5 Het fonds voor gemene rekening
4 Contracteren met een fonds voor gemene rekening: aansprakelijkheid en verhaal – Prof. mr. W.A.K. Rank
4.1 Inleiding
4.2 Beleggingsfondsen en fondsen voor collectieve belegging in effecten
4.3 Beheerder, juridisch eigenaar en bewaarder
4.4 Contracteren met een FGR
4.5 Aansprakelijkheid
4.6 Verhaal en verhaalbaarheid
4.7 Conclusie
5 Markttoegang voor beleggingsinstellingen – Mr. R.E. Labeur
5.1 Inleiding
5.2 De beheerder van een beleggingsinstelling
5.3 Hoofdregel: vergunningplicht
5.4 Vrijstellingen van de vergunningplicht
5.5 Grensoverschrijdend beheer en aanbieden binnen Europa
5.6 Derdelandenregime abi’s en abi-beheerders
6 Bedrijfsvoering van beleggingsinstellingen – Mr. R.K.Th.J. Smits en mr. M. Scheele
6.1 Inleiding
6.2 Rechtsvorm en zeggenschapsstructuur
6.3 Organisatorische vereisten
6.4 Algemene aspecten van de bedrijfsvoering
6.5 Integere uitoefening van het bedrijf
6.6 Screening van beleggers
6.7 Risk, audit en compliance
6.8 Werknemers
6.9 Uitbesteding
6.10 Conclusie
7 Bewaarder: regulering, taken en aansprakelijkheid – Mr. J.H.V.M. Goossens
7.1 Inleiding
7.2 Taken met betrekking tot activa die zich lenen voor bewaring
7.3 Taken met betrekking tot overige activa
7.4 Toezichttaken bewaarder
7.5 Aanstelling bewaarder
7.6 Onafhankelijkheid bewaarder
7.7 Uitbesteding bewaartaken
7.8 Aansprakelijkheid bewaarder
8 Product governance, distributie en duurzaamheid bij beleggingsinstellingen – Mr. drs. R.A. Pattiselanno
8.1 Inleiding: relatie tussen (beheerders van) beleggingsinstellingen en hun distributeurs
8.2 Wettelijk kader Product Governance regels bij beleggings- instellingen
8.3 Kern Product Governance regels onder MiFID II
8.4 Beleggersbescherming: doelgroepbepaling
8.5 Product Governance regels en duurzaam beleggen
8.6 Informatieverplichtingen fondsbeheerder en distributeur
8.7 Productevaluatie
8.8 Slotopmerkingen
9 Informatieverplichtingen en prudentiële vereisten – Mr. K.A. Kralj
9.1 Inleiding
9.2 Prospectus
9.3 KIID en KID