Op 26 juni 2021 traden de Investment Firm Regulation en de Investment Firm Directive (de IFR en de IFD) in werking. Deze verordening en richtlijn introduceerden een geheel nieuw prudentieel regime voor beleggingsondernemingen in de Europese Unie. In deze bundel wordt dit nieuwe regime door verschillende auteurs besproken en toegelicht.
Mr. dr. Bas-Jan Nieuwenhuijzen bespreekt in het eerste hoofdstuk de achterliggende ratio van het nieuwe regime en de dynamiek van het totstandkomingsproces, en zet de belangrijkste pijlers van het regime uiteen. Prof. mr. dr. Bart Joosen gaat in het tweede hoofdstuk uitvoerig in op de nieuwe kapitaal- en liquiditeitseisen, zoals deze worden gesteld aan Klasse 1-ondernemingen en aan Klasse 2- en Klasse 3-beleggingsondernemingen. Hoofdstuk 3 behandelt de governance-vereisten, waaronder de eisen aan de bedrijfsvoering, beloningsregels en personentoetsingen. Het laatste hoofdstuk is van de hand van mr. Jan Reinier van Angeren. Hij belicht het toezicht en de handhaving van de nieuwe vereisten door de AFM en DNB.
De bundel verschaft aldus een compleet overzicht van de nieuwe kaders en is daarmee een zeer bruikbaar handboek voor de praktijk. Daarnaast schuwen de auteurs de kritische noot niet, en doen zij verschillende suggesties voor verbetering. Het boek levert hiermee tevens een nuttige bijdrage aan de verdere gedachtevorming over dit onderwerp door wetenschappers en beleidsmakers.
Ook beschikbaar via LI Library en XPOSI-shop.
Mr. J.R. van Angeren
Jan Reinier van Angeren is advocaat/partner bij Stibbe en is gespecialiseerd in het bestuursrecht, waaronder het financieel toezichtsrecht. Hij studeerde in Leiden en is sinds 1995 advocaat bij Stibbe. Hij is docent bij de Grotius Opleiding Algemeen Bestuursrecht, docent bij de opleiding Gemeentejuristen en hij is hoofddocent bestuursrecht bij de Law Firm School.
Prof. mr. dr. E.P.M. Joosen
Bart P.M. Joosen studeerde Nederlands recht aan de Universiteit van Tilburg. Hij behaalde zijn doctoraal Nederlands recht in 1987. Na afronding van zijn studie werd hij in 1987 aangesteld als universitair docent aan de rechtenfaculteit van de Universiteit van Tilburg en doceerde hij in de periode 1987-1990 vennootschapsrecht en concernrecht. Tegelijkertijd werkte hij aan een rechtsvergelijkend onderzoek naar het Nederlandse en Franse faillissementsrecht en werd hij in 1988 en 1989 toegelaten als fellow researcher aan de Université de Paris I (Panthéon-Sorbonne).Hij verdedigde zijn proefschrift over ‘Overdracht van ondernemingen in faillissement’ aan de Universiteit van Tilburg en promoveerde in 1998 tot doctor in de rechtswetenschappen.
Bart Joosen heeft expertise opgebouwd op het gebied van toezicht op de financiële markten en ondernemingen, met de nadruk op microprudentieel toezicht op banken, het Europees Systeem voor financieel toezicht, de Bankenunie, toezicht op verzekeringsmaatschappijen, beleggingsondernemingen, betalings- en clearingdiensten en de verordening betreffende de Europese marktinfrastructuur (EMIR), en expertise op het gebied van risico-overdracht, securitisatie, handel in emissierechten en derivaten.
Naast zijn werk in de advocatuur is Bart Joosen voor één dag per week hoogleraar Financieel Toezichtsrecht aan de Vrije Universiteit Amsterdam en verbonden aan het Zuidas Instituut voor Financieel recht en Ondernemingsrecht (ZIFO) van die universiteit. Hij is daarnaast Fellow van het European Banking Institute te Frankfurt.
Mr. dr. B.J. Nieuwenhuijzen
Bas-Jan Nieuwenhuijzen werkt sinds 2010 bij DNB, waar hij gewerkt heeft voor de Beleidsdivisie en betrokken was bij de invoering van de AIFMD en CRD II, III en IV. Sinds 2015 werkt hij bij DNB bij de afdeling die verantwoordelijk is voor het toezicht op beleggingsondernemingen en beheerders van beleggingsinstellingen. In 2020 en 2021 heeft hij leiding gegeven aan het project ter implementatie van IFR/IFD binnen DNB. In mei 2021 is hij gepromoveerd op de prudentiële regelgeving voor beleggingsondernemingen in de Europese Unie. Voordat Bas-Jan bij DNB werkzaam was, heeft hij als Rijkstrainee gewerkt bij de Rijksauditdienst van het Ministerie van Financiën. Bas-Jan heeft Bedrijfskunde en Financieel Recht aan de Erasmus Universiteit gestudeerd.
Mr. dr. I.P. Palm-Steyerberg
Iris Palm-Steyerberg is Afdelingshoofd bij Juridische Zaken bij DNB. Daarnaast is zij verbonden als fellow aan het Instituut voor Financieel Recht aan de Radboud Universiteit Nijmegen. In 2021 is zij gepromoveerd op Personentoetsingen in de financiële sector. Zij doceert en publiceert regelmatig over dit onderwerp en andere governance-gerelateerde vraagstukken op het gebied van financieel toezichtrecht.
Voorwoord
Afkortingenlijst
1. IFR/IFD – een nieuw prudentieel regime voor beleggings- ondernemingen – Mr. dr. B.J. Nieuwenhuijzen
1.1 Een nieuw prudentieel regime voor beleggingsondernemingen
1.2 Inhoud van het nieuwe regime
2. Kapitaal- en liquiditeitseisen – Prof. mr. dr. E.P.M. Joosen
2.1 Inleiding
2.2 Regimes op basis van proportionaliteit
2.3 Vereisten voor Klasse 1-ondernemingen
2.4 De hoogste van kapitaaleis
2.5 Kwalitatieve kapitaaleisen
2.6 Het permanente minimumkapitaalvereiste
2.7 Het vastekostenvereiste (VKE)
2.8 Het K-factor-vereiste
2.9 Liquiditeitseisen voor beleggingsondernemingen
3 Governance, beloningen en toetsingen – Mr. dr. I.P. Palm- Steyerberg
3.1 Inleiding
3.2 Governance in de IFR/IFD
3.3 Verplichte commissies
3.4 Onafhankelijke commissarissen
3.5 Interne controlefuncties
3.6 Beloningsregels
3.7 Toetsingen
3.8 Discussie
4 Samenwerking en handhaving onder de Implementatiewet Richtlijn prudentieel toezicht beleggingsondernemingen – Mr. J.R. van Angeren
4.1 Inleiding
4.2 Samenwerking tussen toezichthouders bij toezicht en handhaving
4.3 Toezicht en Handhaving
4.4 Publicatie van maatregelen
4.5 Afsluiting
Cv’s auteurs