In 2005 hebben de representatieve organisaties van vergunninghouders Wet Financiële Dienstverlening een verklaring ondertekend waarin de intentie is uitgesproken één klachteninstituut te realiseren voor de financiële dienstverlening voorzover de aangesloten bedrijven vallen onder de reikwijdte van de Wet financiële dienstverlening (Wfd): het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD). Binnen het KiFiD is voor consumentenklachten op het terrein van de financiële dienstverlening ruimte voor bemiddeling (Ombudsman-functie) en het buitengerechtelijk beslechten van geschillen (beoordelingsfunctie).
In de tweede helft van 2006 wordt aan het KiFiD definitief vorm gegeven. Dan zal onder meer worden bepaald uit welke organisatorische eenheden KiFiD zal bestaan en hoe de klachten/geschillen-afwikkeling zal verlopen. In dat kader zullen reglementen worden opgesteld. Gestreefd wordt naar een presentatie van KiFiD per 1 januari 2007.
Dit preadvies handelt over de juridische randvoorwaarden voor geschillenbeslechting bij financiële dienstverlening, en met name bij het inrichten van het KiFiD. Centraal daarbij staat de vraag welke beperkingen en mogelijkheden deze randvoorwaarden (die zowel van nationale als van Europese oorsprong zijn) bieden.
Voorwoord
1. Enige algemene opmerkingen
1.1 Inleiding
1.2 Klachteninstituut Financiële Dienstverlening en de Wet financiële dienstverlening (Wfd)/Wet financieel toezicht (Wft)
1.3 De begrippen ‘klacht’ en ‘geschil’
1.4 De verhouding overheidsrechtspraak, gedragstoezicht en alternatieve geschillenbeslechting
1.5 De (kanton)rechter als alternatief voor een geschillencommissie
1.6 ADR in één of twee fasen?
1.7 Klachtenbehandeling en informatieplichten
1.8 Tuchtrecht en tuchtrechtspraak
1.9 Transparantie
2. Buitengerechtelijke geschillenbeslechtingsinstanties in de financiële sector
2.1 Stichting Klachteninstituut Verzekeringen
2.2 Geschillencommissie Bankzaken
2.3 Klachten- en Tuchtcommissie DSI/Commissie van Beroep DSI
3. Rechtsvergelijkende opmerkingen
3.1 Ombudsmann für (private) Versicherungen (Duitsland)
3.2 Financial Ombudsman Service (Verenigd Koninkrijk)
3.3 Sistema Arbitral/Comisionados para la Defensa de Servicios Financieros/ Defensor del Cliente (Spanje)
4. Europese randvoorwaarden voor alternatieve geschillenbeslechting bij financiële dienstverlening
4.1 EU-perspectief inzake geschillenbeslechting
4.2 Art. 6 EVRM
5. Klachten- en geschillenbeslechtingsregeling bij financiële dienstverlening
5.1 Algemeen
5.2 Bfd
5.4 Enige kanttekeningen
6. Mogelijke inrichtingsvarianten van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD) /
6.1 Inleiding
6.2 Variant 1: Het naast elkaar functioneren van een ombudsman, een geschillencommissie en een tuchtrechtcommissie
6.3 Variant 2: Een ombudsman, een geschillencommissie en een tuchtrechtcommissie die daarnaast ook opereert als hogerberoepinstantie
6.4 Variant 3: Een ombudsman met daarnaast een instantie die zowel de tuchtrechtelijke als de geschillenbeslechtingsfunctie vervult
6.5 Variant 4: Een ombudman met daarnaast een instantie die zowel de tuchtrechtelijke als de geschillenbeslechtingsfunctie vervult; beide laatste functies worden duidelijk van elkaar afgebakend
6.6 Tot slot
Bijlage 1 Aanbeveling 98/257/EG
Bijlage 2 Aanbeveling 2001/310/EG
Bijlage 3 Besluit financiële dienstverlening
Bijlage 4 Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Ontwerpbesluit)