De arbeidsmarkt is sterk in ontwikkeling. De vertrouwde fulltimebanen maken steeds meer plaats voor tijdelijke banen of andere vormen van flexibele arbeid. Mensen werken minder vaak op een vaste locatie en een vast tijdstip. Daarnaast moeten ze regelmatig een periode wijden aan zorgtaken of aan bijscholing. Deze ontwikkelingen maken het nodig om te denken over nieuwe vormen van sociale bescherming. Daarvoor biedt dit boek veel informatie. De effecten van nieuwe arbeidspatronen op de loopbanen van de werkenden worden beschreven en het boek gaat in op de vraag of en op welke wijze sociale bescherming kan worden georganiseerd. Is het stimuleren van private spaarvormen een mogelijkheid? Of moet de maatschappij meer investeren in publieke arrangementen om de combinatie van werk en (mantel)zorg mogelijk te maken?
In dit boek komen zowel de juridische als de economische dimensies van deze vragen aan de orde. Het geeft daarmee een actueel en veelzijdig beeld van de ontwikkelingen op de Nederlandse arbeidsmarkt.
Ook beschikbaar via LI Library en XPOSI-shop.
Voorwoord
Afkortingenlijst
1 Bouwstenen voor een nieuwe arbeidsmarkt en voor nieuwe vormen van sociale zekerheid – Janneke Plantenga en Frans Pennings
1.1 Inleiding
1.2 Bouwstenen voor risicomanagement
1.3 Aanpassingen van de bouwstenen
1.4 Introductie tot het boek
2 Een andere kijk op flexibilisering – Paul de Beer
2.1 Twee beleidsmissers
2.2 De (vermeende) flexibilisering van de arbeidsmarkt
2.3 Een andere kijk op flexibilisering
2.4 Loopbanen veranderen niet zo sterk
2.5 De beleidsmissers verklaard
2.6 Beleidsconsequentie
3 Naar een ontspannen arbeidsmarkt: basisinkomen en levensloopbeleid – Loek Groot
3.1 Inleiding
3.2 De ontspannen arbeidsmarkt en levensloop in conceptueel perspectief
3.3 Arbeidsparticipatie en de ontspannen arbeidsmarkt
3.4 Het basisinkomen als pijler van een ontspannen arbeidsmarkt en levensloopbeleid
3.5 Conclusie
4 Plaats- en tijdsonafhankelijk werken – Daniel Possenriede
4.1 Inleiding / 55
4.2 Plaats- en tijdsonafhankelijk werken gedefinieerd
4.3 Arbeidsmarkteffecten van plaats- en tijdsonafhankelijk werken
4.4 Baantevredenheid en afstemming tussen arbeidstijden en de thuissituatie
4.5 Carrière
4.6 Ziekteverzuim
4.7 Arbeidsaanbod
4.8 Conclusies
5 Zelfstandigen zonder personeel – Frans Pennings
5.1 Inleiding
5.2 De zzp’er als opdrachtnemer
5.3 De afbakening van zzp’ers en werknemers voor premie- en loonheffing
5.4 Verschillen tussen zzp’ers met het oog op sociale bescherming
5.5 Sociale risico’s
5.6 Het Regeerakkoord van 2017
5.7 Conclusies
6 Een Spaar-WW: arbeidsmarkteffecten en hervormingsopties – Thomas van Huizen
6.1 Inleiding
6.2 Spaar-WW: de fundamenten
6.3 Spaar-WW: de gedragseffecten
6.4 Repareren met een Spaar-WW
7 Sparen voor inkomensbescherming: welke juridische hobbels zijn er vanuit internationaal perspectief? – Kim Hermans
7.1 Inleiding: sparen versus verzekeren
7.2 Vraagstelling: toetsing aan internationale sociale normen
7.3 Voorstellen voor sparen in de sociale zekerheid
7.4 De uitkering moet van tevoren bepaald zijn
7.5 Collectieve financiering
7.6 Minimumnormen
7.7 Interpretatiemethoden en principe van non-regressie
7.8 Principe van kwetsbare groepen
7.9 Gelijke behandeling mannen en vrouwen
7.10 Samenvatting: hoe een spaarregeling vorm te geven in overeenstemming met de verdragen?
8 De economie van verlof – Jan Dirk Vlasblom
8.1 Algemeen
8.2 Literatuur
8.3 De rol van werkgevers en werknemers bij verlof
8.4 Verlofopname in Nederland
8.5 Werknemers en verlof
8.6 Werkgevers en verlof
8.7 Conclusies en discussie
8.8 Appendix: uitkomsten regressiemodellen
9 De facilitering en toerusting van de werkende mantelzorger in Nederland en Duitsland – Susanne Heeger en Ivy Koopmans
9.1 Inleiding
9.2 Informele zorg: definitie en kenmerken
9.3 Maatschappelijke trends, de zorgvraag en het aanbod van informele zorg
9.4 Kansen en uitdagingen van informalisering van zorg
9.5 Toerusting en facilitering van mantelzorg in Nederland
9.6 Facilitering van de informele zorg in Duitsland
9.7 Toekomstige vraagstukken: wat kunnen we leren van de vergelijking tussen Nederland en Duitsland?
9.8 Bijlage
10 De participatiesamenleving en de organisatie van arbeid en zorg – Janneke Plantenga en Siebe Stellingwerf
10.1 Inleiding
10.2 De participatiesamenleving: achtergronden, reacties en buitenlandse ontwikkelingen
10.3 De participatiesamenleving: wie doet wat?
10.4 De faciliterende overheid?
10.5 Conclusies
Over de auteurs
Literatuur