Het naar zijn aard grensoverschrijdende rechtsgebied van het zee- en vervoerrecht geeft vaak aanleiding tot vragen naar het toepasselijke recht. Hoewel er op diverse deelterreinen van het zee- en vervoerrecht eenvormig privaatrecht tot stand gebracht is, blijft het conflictenrecht van belang in de veelvuldige gevallen dat er geen uniforme regeling geldt. Het verbaast dan ook niet dat het conflictenrecht altijd een vruchtbare voedingsbodem heeft gevonden in het zee- en vervoerrecht en dat een niet onbelangrijk deel van de rechtsontwikkeling in het ongeschreven conflictenrecht zich heeft voltrokken in zee- en vervoerrechtelijke casuïstiek.
De laatste jaren hebben behalve veel ontwikkelingen in rechtspraak en literatuur ook veel wetgevende activiteit te zien gegeven. Zo treden in 2009 de EU–verordeningen ‘Rome I’ en ‘Rome II’ in werking waarin eenvormige conflictregels worden gegeven om het toepasselijke recht te bepalen voor verbintenissen uit overeenkomst en buitencontractuele verbintenissen. Voorts is al op 1 mei 2008 in werking getreden de Wet conflictenrecht goederenrecht.
Deze bundel bevat de uitgewerkte bijdragen van de sprekers op de studiemiddag die op 21 november 2007 is georganiseerd door de Nederlandse vereniging voor Vervoerrecht-Advocaten (NVA) in samenwerking met de Erasmus Universiteit.
1 Rome I – Mr. W. van der Velde
1.1 Inleiding
1.2 Van verdrag naar verordening
1.3 De totstandkomingsgeschiedenis van Rome I
1.4 Toepassingsgebied van Rome I
1.5 Inhoud
1.6 Samenvatting en conclusie
2 Implicaties Rome II voor het zee- en vervoerrecht – Prof. mr. F.G.M. Smeele
2.1 Inleiding
2.2 Totstandkomingsgeschiedenis
2.3 Verkenning
2.4 De algemene conflictregels van Rome II
2.5 Door toepasselijk recht bestreken onderwerpen
2.6 Het toepasselijk recht op (globale) beperking van aansprakelijkheid
2.7 Het begrip ‘niet-contractuele verbintenis uit onrechtmatige daad’
2.8 Vorderingsgrondslagen naar Nederlands recht en art. 4 Rome II
2.9 Gevolgen Rome II voor commuun Nederlands conflictenrecht
2.10 De conflictregels van Rome II en aanvaringen op volle zee
2.11 Verhouding Rome II tot Gemeenschapsrecht en EPR-verdragen
3 Het internationaal privaatrecht ter zake van goederenrechtelijke vragen en vervoer – Mr. M.E. Koppenol-Laforce
3.1 Inleiding
3.2 De codificatie van het IPR
3.3 Verhouding tussen de WCG en de WCZBL
3.4 De verwijzingsregels voor goederenrechtelijke rechten op zaken
3.5 Eigendomsvoorbehoud en leasing
3.6 Retentierecht
3.7 Verplaatsing van zaken over de grens (conflit mobile)
3.8 Internationaal vervoer
3.9 Cognossement
3.10 Verlies van eigendom door diefstal
3.11 Cessie van vorderingen
3.12 Conclusie
3.13 Lijst van aangehaalde literatuur
4 Toepasselijk recht in verband met zeerecht en zeevervoer; recente ontwikkelingen – Mr. H. Boonk
4.1 Processuele behandeling van het conflictenrecht
4.2 Rechtskeuze
4.3 Toepasselijk recht op de vervoerovereenkomst onder cognossement buiten de gevallen van rechtskeuze
4.4 Onrechtmatigedaadvordering tegen stuwadoor of cargadoor en Himalaya-clausule in het cognossement
4.5 Beslag op het schip voor een ladingvordering tegen iemand anders dan de scheepseigenaar
4.6 Globale beperking van aansprakelijkheid (Limitatieverdrag van Londen)
4.7 Oneigenlijke aanvaring
4.8 Rompbevrachting
4.9 Exhibitieplicht
Bijlage 1 Rome I
Bijlage 2 Rome II
Bijlage 3 Wet conflictenrecht goederenrecht
