De preadviezen 2015 voor de Vereeniging Handelsrecht staan geheel in het teken van het fenomeen ‘Klokkenluiders’. Daarmee wordt gedoeld op personen die op een gegeven moment publieke aandacht vragen voor een gebeurtenis of toestand in een organisatie waarop naar hun inzicht niet adequaat is gereageerd en die juist ook van vanwege de maatschappelijke implicaties wel aandacht vergt. De klokkenluider heeft zich inmiddels een plaats verworven in het denken over corporate governance en is daarvan een integraal onderdeel geworden. Dat geldt in het buitenland, maar evenzeer in Nederland.
De preadviezen geven een overzicht van de ontwikkelingen en de stand van zaken met betrekking tot de regulering van klokkenluiders in diverse jurisdicties. De preadviseurs beschouwen ieder vanuit hun eigen invalshoek (onder meer: corporate governance, arbeidsrecht, privaatrecht, compliance, financieel recht en strafrecht) het fenomeen Klokkenluiders en besteden aandacht aan de verwachte instelling van een ‘Huis voor klokkenluiders’ in 2016 op basis van een wetsvoorstel dat in juli 2015 door de Tweede Kamer is aangenomen.
Ook beschikbaar via LI Library en XPOSI-shop.
1 Introductie en ten geleide – Prof. mr. H.J. de Kluiver
2 Klokkenluiden: tour d’horizon – Mr. F.C. van Uden
2.1 Inleiding
2.2 Verenigde Staten
2.3 Verenigd Koninkrijk
2.4 EHRM
2.5 Nederland
2.6 Conclusie
3 De meerwaarde van een interne klokkenluidersregeling in de praktijk – Mr. J. Brabers
3.1 Inleiding
3.2 Waarom een klokkenluidersregeling introduceren?
3.3 Elementen voor een effectieve klokkenluidersregeling
3.4 Praktische suggesties
3.5 Conclusie
4 Het Wetsvoorstel Huis voor klokkenluiders bezien vanuit de organisatie en het ondernemingsrecht – Prof. mr. A.F. Verdam
4.1 Inleiding
4.2 Relatie interne klokkenluidersregeling met interne controlesystemen
4.3 Betekenis van interne meldingsprocedure voor risicomanagement
4.4 Interne meldlijn als onderdeel van bestuurstaak
4.5 Meldingen die een bestuurder van een N.V. of B.V. betreffen
4.6 Meldingen die een commissaris van een N.V. of B.V. betreffen
4.7 Hoe bij andere rechtspersonen?
4.8 De bestuurder of commissaris als melder?
4.9 Kwetsbare positie van de organisatie
4.10 Bescherming van de organisatie; wetsontwerp en het gemene recht
4.11 Toepassing van het proportionaliteitsbeginsel
4.12 Voorbeeld van een melding met grote gevolgen
4.13 Verhouding tot andere procedures
4.14 Eerst intern onderzoek of rechtstreeks naar de toezichthouder?
4.15 Gang naar de media?
4.16 Functie en inhoud interne procedure; terugkoppeling naar werknemer
4.17 Interne anonieme melding: terugkoppeling?
4.18 Eis van te goeder trouw en naar behoren handelen van werknemer
4.19 Vertrouwelijkheid in acht te nemen door werknemer
4.20 Directe melding bij het Huis; wanneer mogelijk?
4.21 Borging interne meldingsprocedure
4.22 ‘Naar behoren’ behandelen van melding door organisatie; toetsing aan procedure
4.23 Naar behoren behandelen; beëindigen misstand
4.24 Naar behoren behandelen; afweging betrokken belangen
4.25 Naar behoren behandelen; samenloopperikelen en afweging van belangen
4.26 ‘Kruismelding’ door werknemer van andere organisatie
4.27 Afronding
5 Bescherming klokkenluiders; nut en noodzaak – Mr M.M. Govaert
5.1 Inleiding
5.2 Huidige bescherming klokkenluiders
5.3 Bescherming klokkenluiders na invoering van het Tweede Wetsvoorstel
5.4 Bescherming klokkenluiders Verenigd Koninkrijk
5.5 Benadelingsbescherming
6 Evenredige klokkenluidersbescherming bij externe openbaarmaking van misstanden – Mr. drs. A.M. Helstone
6.1 Onderwerp en centrale vraagstelling
6.2 Opbouw en af bakening
6.3 Huidig wettelijk beschermingskader
6.4 Het benadelingsverbod in het Tweede Wetsvoorstel bij externe melding aan derden
6.5 Ter afsluiting: kernbevindingen
7 De klokkenluider: burger in de opsporing zonder rechtsbescherming? – Mr. M. Jurgens
7.1 Inleiding
7.2 De strafzaak tegen klokkenluider Ad Bos
7.3 Strafvervolging: rechterlijk pardon
7.4 Niet-ontvankelijkheid openbaar ministerie: eerste maal
7.5 De Hoge Raad
7.6 Niet-ontvankelijkheid openbaar ministerie: tweede maal
7.7 De klokkenluider als burger in de opsporing
7.8 Van het melden van een misstand naar strafrechtelijke vervolging
7.9 De klokkenluider met ‘schone handen’
7.10 Rechtsbescherming: wettelijke strafrechtelijke vrijwaring
7.11 De klokkenluider met ‘vuile handen’: verdachte of kroongetuige?
7.12 Rechtsbescherming: een afzonderlijke kroongetuigenregeling voor klokkenluiders?
8 Klokkenluiden en belonen: doe wel en wordt steenrijk? – Mr. F.C. van Uden
8.1 Introductie
8.2 Rechtsbescherming van Amerikaanse klokkenluiders
8.3 False Claims Act
8.4 Internal Revenue Code
8.5 Dodd-Frank
8.6 Bezwaren tegen belonen
8.7 Belonen in het Verenigd Koninkrijk en Nederland
8.8 Conclusie
9 Wie heeft de klok allemaal horen luiden? – Mr. M.G. Kuijpers en prof. mr. J.S. Kortmann
9.1 Inleiding
9.2 Melding, onderzoek, rapport, publicatie
9.3 De (voorzienbare) gevolgen voor de betrokken organisatie: schade en schadevergoedingsprocedures
9.4 Totstandkoming en publicatie van het rapport: beperkte rechtsbescherming
9.5 Beschouwing
9.6 Conclusie
Bijlage 33258 / 34105 Voorstel van wet houdende de oprichting van een Huis voor klokkenluiders (Wet Huis voor klokkenluiders)
